Eğitim Sistemindeki Sorunlar - Ezberci Eğitim ve Öğretmenlerin Tutumu (I. Bölüm)

Eğitim, bir toplumun ileri ve bilinçli bir toplum olabilmesi için son derece önemlidir.  Eğitim sadece okulda gördüğümüz bilgilerden ibaret değildir aslında. Eğitim, aileden başlar ve ölene kadar devam eder. Kısacası eğitim, hayat boyu bitmez. Burada ele almak istediğim husus ise, okul hayatımızda aldığımız eğitim ve bu eğitim sisteminde hemen hemen hepimizin bildiği sorunların birkaçından bahsedeceğim. Bu yazdığım yazılar üç bölümden oluşacaktır. Yani, eğitim sistemimizdeki yer alan sorunları: 

• Ezberci Eğitim,
• Öğretmenlerin Tutumları
• Sınavcı eğitim sistemi gibi sorunları üç yazıda inceleyeceğiz. Aslında, tüm bu sorunlar birçok sorunun da kapısını açmaktadır. 

Gelişmiş ve güçlü ülkelere baktığımızda, bunun temelinde güçlü ve etkili bir eğitim sisteminin olduğunu anlayabiliriz. Çünkü böyle ülkelerde yaşayan insanlar çok iyi bir eğitim sürecinden geçmişler. Bu eğitim süreci sonucunda ise akıllıca düşünen ve bilinçli insanlar olarak yetişiyorlar. Böylece ileri bir toplumun temelleri atılmış oluyor. Ülkemizin neden bir türlü gelişemediğinin en temel nedenlerinden birisi de, eğitim sistemimizin 1923 Cumhuriyet'in ilanından beri ciddi sorunlarının olmasıdır. Bu sorunlar, iyi bir eğitim almayı engellemekte ve dolayısıyla ileri bir toplum olabilmeyi ciddi anlamda olumsuz olarak etkilemektedir. Tüm bu durumlar, bu sorunlar düzeltilmedikçe, asla ileri bir toplum olamayacağımızı göstermektedir. Eğer hazırsanız, bu eğitim sorunlarını birinci maddeden inceleyerek başlayalım: 

1. Ezberci Eğitim 

Ezber denen şey, bir kavramın kısa bir süreliğine hafızada kalması için yapılan bir tekrarlama tekniğidir. Örneğin, çarpma işlemini yapabilmek için çarpım tablosunu izlemek gibi... Ezberlenerek öğrenilen bir şey, bir süre sonra unutuluyor. Çünkü, bu öğrendikleriniz sadece kısa zaman için (sınav vs.) bilgilerdir. Sınav bittikten sonra ise o bilgiler tekrarlanmadığı için kısa sürede unutuluyor. İşte bu yüzden liseden veya üniversiteden mezun olduğumuzda, o öğrendiğimiz bilgilerin hiçbiri aklımızda kalmıyor. Aslında bu sistemin amacı da şudur: Siz sınavı geçmek için o bilgiyi ezberlersiniz. O bilgilerle sınavı da geçersiniz. Ancak, bu bilgileri siz sadece sınavı geçmek için öğrendiniz ve sınav bittikten ve mezun olduktan sonra bu bilgilerin çoğunu unuttunuz. Aslında, çoğumuz ilköğretim ve lise çağlarında öğrendiğimiz hiçbir bilgiyi hatırlamıyoruz. Örneğin, ilköğretim 8. sınıfta öğretilen rasyonel sayıları bile bilmiyoruz. Hâlbuki, bu bilgiler bize daha önceden öğretilmiş, daha doğrusu ezberletilmiş...

      

    Bu ezberci eğitimin bize verdiği en büyük zararlardan biri, belki de bu... Siz sadece sınavı geçmek için bu bilgilere ihtiyaç duyuyorsunuz. Hâlbuki bu bilgiler, belki de hayat boyu size lâzım olacak şeyler. 

    Ezberci eğitim sorunun altında aslında sınav sistemi yatıyor. Bu konuya daha sonraki yazılarımda değineceğim. Sınav sistemi, insanların o bilgilere sadece o sınav için ihtiyaç duyduğunu, sınavdan sonra ise gerek olmadığını algılamalarına neden olmaktadır. Öğretmenlerimiz sınav olacağımız zaman, örneğin "Rasyonel sayılardan, köklü sayılara kadar sınavda sorumlusunuz" diye bir ibareyi hatırlıyorsunuzdur. Bu cümle aslında şu demek değil mi? "Bu sınavı geçebilmek için rasyonel sayılardan, köklü sayılara kadar konuları ezberleyin." Aslında bu bilgiler bize hayatımız için gerekli olan bilgilerdir. Ama maalesef bu sistem yüzünden, bu bilgileri sadece sınavı geçmek için ezberliyoruz, ileride bize lâzım olacak düşüncesiyle değil. 

    İşte tüm bu sorunlar, kısa sürede öğrenilen bilgileri unutmamıza neden oluyor. Çünkü, "Sınavı geçtikten sonra bu bilgilere ihtiyacımız yok" düşüncesi oluşuyor. 

Ezberci eğitim sisteminin verdiği diğer bir zarar ise, araştırmayı ve sorgulamayı engelleyen bir du-rumdur. Öğrenciler bir şeyi araştırma ve sorgulama

ihtiyacı hissetmiyor. Çünkü, her şey bize ezberleti-lerek öğretiliyor. Tüm bu durumlar, gelişmiş, araş-tıran, sorgulayan, eğitimli ve bilinçli insanlar olarak yetişmemizi engelliyor. 

    Eğitim sistemimizdeki bu sorunun düzeltilmesi için özellikle ders kitaplarında ezber bilgiler yerine insanları düşünmeye ve araştırmaya sevk edici bil-giler yer almalı ve öğretmenler de öğrencilere düş-ünmeyi ve araştırmayı aşılamalıdırlar. Bu şekilde ancak ileri bir toplum olmanın temellerini atabiliriz. 

2. Öğretmenlerin Tutumu 

Hayatımızda en önemli kişiler olarak, anne ve babamızdan sonra, öğretmenlerimiz gelmektedir. Öğretmenlerimiz okulda bizim anne ve babamızdır. Çünkü biz, anne ve babamızdan çok öğretmenlerimizi görüyoruz. Öğretmenlerimiz saygıyı hak ederler, çünkü bize bir şeyler öğretmeye çalışırlar. Bu nedenle, öğretmenlerimize saygıda kusur etmemeliyiz. Ancak bazı öğ-retmenlerimizin hatalarını da söylemek zorundayız. Hiçbir in-san hatasız olamayacağı gibi, hiçbir öğretmen de hatasız değil-dir. Ben bu kişisel olarak gördüğüm hatalardan bahsetmek isti-yorum. Bu konuda bana hak verip vermemek ise size kalmış. 

    Öğretmenler, bir öğrenci başarısız olduğunda genelde o öğ-renciyi suçlarlar. Bu suçlamalar bazen hakarete ve şiddete de dönüşebiliyor. Aslında bir insan, sevdiği bir şeyi yaparken başarılı olur, sevdiği insanları dinlemeyi sever. Siz eğer o öğ-rencinin sevdiği bir öğretmenseniz, bu durum o öğrencinin sizin dersinizi sevmesini sağlar. Böylece o öğrenci, sevdiği derste daha başarılı olur. Bir öğretmenin yapması gereken en önemli şeylerden birisi, hiç şüphesiz, öğrencilere kendisini sevdirmektir. Bu sayede, öğrenciler de o öğretmeni severler. Bence, bir öğretmenin öğrencilerine öğretmesi gereken en önemli şeylerden birisi, şüphesiz ki sevgidir. Bir insan, anne ve babasından sonra en çok, öğretmenin davranışlarını örnek alır. Çünkü dediğim gibi öğretmen, bir çocuğun okuldaki anne ve babasıdır. Onun içindir ki, öğretmenlerimizden öğrencilerine "sevgi" denen duyguyu öğretmelerini istirham ediyorum. Çünkü bir okulda sevgi varsa, başarı olur. Başarı olursa, güven olur. 

    Öğretmenlerimiz, karanlığı aydınlatan bir ışık görevi görürler. Bir insanın hayatına ışık tutmak da, onun hayatını karartmak da sizin elinizdedir. Lütfen, biraz öz eleştiri yapınız. Bir öğrenci sizin dersinizden başarısız ise önce hatayı kendinizde arayınız. Bu anlattıklarımı bir saygısızlık olarak gör-meyiniz. Benim için tüm öğretmenler çok değerli ve kıymetlidir. Size karşı bir saygısızlık, zaten haddim bile değildir! 

    Diğer önemli bir husus da şudur. Bazı öğretmen-lerimiz öğrencilerine karşı şiddet gösterebiliyorlar. Hemen hemen hepimiz öğretmenlerimizden şiddet görmüşüzdür. Aslında, bu durum bu tür öğretmen-lerimizin psikolojik bir sorunu olduğunu göstermektedir. Öğretmenlerimiz öğrencilerine her zaman sevgi ve şefkat ile yaklaşmalıdır. Siz bir öğ-renci dersinizden başarısız olduğu için şiddet uygu-larsanız, o öğrencinin daha da başarısız olmasına neden olursunuz. Çünkü, bazen başarısızlık başarılı olmamız için daha da önemli olabiliyor. Bir Çin atasözü der ki; "Doğru yapmak bir şey; hata yapmak ise çok şey öğretir". Onun için bir öğrencinin yaptığı hata yüzünden ona tepki göstermek ve şiddet uygulamak yerine, hata yapmasına izin verin. Bu şekilde davranırsanız, o öğrencinin başarma isteği ve özgüveni de artacaktır. Aslında cezalandırılması gereken şey hata değil, suçtur. Bir hata istemeden yapılan bir şeydir. O nedenle, yapılan hata yüzünden bir kişiyi cezalandırmak adil olmayacaktır. 

 Ayrıca, siz bir öğrenciye psikolojik ve fiziksel şiddet uyguladığınız zaman, bu durum o öğrencinin psikolojik olarak da sorunlar yaşamasına neden olmaktadır. Dediğim gibi; öğretmenler, bir çocuğun okuldaki anne ve babasıdır. Bu şekilde şiddete başvurmak, o çocuğun psikolojisini de ciddi anlamda olumsuz etkileyecektir. Belki de bu durum, öğrencinin korkak, özgüveni düşük ve başarmaktan korkan biri olarak yetişmesine neden olacaktır. 

Eğer bir öğrenci dersinizde sürekli sorun çıkartıyorsa veya tüm çabalarınıza rağmen derslerinde başarısız oluyorsa, bu durumda en iyi seçenek o öğrencinin ailesiyle konuşmak olabilir. Çünkü belki de o çocuğun psikolojik bir rahatsızlığı olabilir. Ben de dâhil olmak üzere toplumumuzun %70'inde görülen "DEBT"(Dikkat Eksikliği ve Hiperaktive Bozukluğu) adında bir rahatsızlık olabilir. Bu rahatsızlığın belli başlı bazı belirtileri ise şunlardır: 

1. Odaklanmada ve dikkati toparlamakta zorluk yaşarlar. Bu tür öğrenciler çok zekidir, ancak bu rahatsızlık yüzünden bir konuya odaklanmakta ve dikkat etmekte zorlanırlar. Böyle öğrencilerin dikkati ve odağı kısa sürede dağılır. Bu durum, böyle öğrencilerin derslerde başarısız olma nedenlerindendir. 
2. Eşyalarını kaybederler.
3. Sürekli her şeyi unuturlar.
4. Ya aşırı hareketli ya da aşırı hareketsiz olabilirler. 

İşte, eğer öğrencilerinizde böyle sorunlar fark ederseniz, en doğru seçenek o öğrencilerin aileleri ile konuşup, bu rahatsızlığın tedavisi için bir uzmana yönlendirmektir. Bir öğretmen, her zaman cezalandırıcı değil, yapıcı bir durum sergilemelidir. Cezalandırıcı bir tutum bir insana herhangi bir eylemin yaptırımı olduğu için yapmaması gerektiğini öğretir. Aslında bir insanın bu eylemlerden, yanlış olduğu için uzak durmalıdır. 

Bu yazımda, eğitim sistemimizde yer alan sorunlardan iki maddeyi incelemeye çalıştım. Bu yazılar, kendi öznel görüşlerimden ibarettir. Bu yazdıklarımı haklı veya haksız bulmak, tamamen size kalmış. Benim tek derdim, eğitimin sağlıklı bir şekilde ilerlemesine katkıda bulunmaktır.

Bu yazıyı beğendiyseniz, Kişisel Yazılarım blogumu takip ederek, yeni gönderilerden anında haberdar olabilirsiniz. Ayrıca Kişisel Yazılarım'daki gönderileri sosyal ağlarınızda paylaşarak, daha fazla insanın okumasına yardımcı olabilirsiniz. Kişisel Yazılarım bloguma gösterdiğiniz ilgiden dolayı teşekkür eder, Kişisel Yazılarım blogumda keyifli vakit geçirmenizi dilerim.

Ülkemizin Eğitim Sistemindeki Sorunlar

Ülkemizin Eğitim Sistemindeki Sorunlar

Eğitim, ülkemizin 1923'de cumhuriyetin ilanına kadar, en büyük sorunlarından biri olmuştur. Senelerdir, yanlış eğitim sistemine bir sorun bulunamamıştır. Ülkemizin Eğitim Sistemindeki Sorunlar başlıklı makalemizde, eğitim sistemimizdeki sorunların neler olduğunu ve nasıl bir çözüm getirilebileceğini detaylı olarak inceleyeceğiz. Ülkemizdeki eğitim sistemi sorunlarını birkaç başlık altında inceleyeceğiz. 

Ezberci Eğitim

Ezberci eğitim, eğitim sistemimizin en önemli sorunlarından biridir. Çünkü, ezber bir öğrenme yöntemi değildir. Bilgiler sadece geçici olarak akılda kalıyor, zaten daha sonra unutulacağı için, akılda kalmıyor. Öğretmenlerimiz sınavlardan önce "10-20 sayfadaki konulardan sorumlusunuz" gibi telkinlerle, bizi ezberciliğe itiyor maalesef. Aslında, öğretmenlerin temel görevi ezberletmek değil, öğretmektir. Bize bilmediklerimizi öğretmek, bu sayede bu bilgilerin sadece sınav sırasında değil, hayatımız boyunca yararlanılmasını sağlamaktır. Sadece, "şu konulardan sınavda soracağım, sınavda bu konulara çalışın" diyerek, sadece o bilgiyi geçici olarak hatırlatmış olursunuz. O öğrenci okuldan mezun olduğunda, o okuldan hiçbir şey öğrenmemiş olarak çıkar. Hâlbuki, biz okula bir şeyler öğrenmeye gidiyoruz ve sadece ezberleyerek bu öğrenmenin başarılı olması oldukça güç. Eğitim sistemimizdeki bu sorun yıllardır devam ediyor. Biz neredeyse hayatımızın 18 yılını eğitimde harcıyoruz. Bu ezberci eğitim sistemi sadece ilköğretim ve lisede değil, üniversitede de oldukça yaygın maalesef. Biz en iyi okuldan mezun olsak da, ezberci eğitim sistemi yüzünden hiçbir şey öğrenmeden mezun oluyoruz. İleride bir işe girdiğimizde, aslında hiçbir şey öğrenmediğimizi fark ediyoruz. 

Bu ezberci eğitimin tamamen kaldırılması gerekiyor. Öğretmenlerimiz öğrendiklerimizin sadece sınavda değil, tüm hayatımızda lâzım olacağı şekilde öğretmesi gerekiyor. Zaten, biz o konuları iyi bir şekilde öğrendikçe, sınavlardan da geçme olasılığımız artar. Aslında, sınavlar neler öğrendiğimizi ölçmek içindir, insanlara bir şeyler ezberletmek için değil. Onun için, bu ezberci eğitim sistemine bir son verilmeli, ezbere değil öğretmeye ve öğrenmeye ağırlık verilmeli. Ancak bu sayede, eğitim sisteminin bu sorununa bir çözüm bulunabilir. 

Sınavcı Eğitim 

Eğitim sistemimizdeki bir diğer sorun da, çok fazla sınava tabii tutulmamızdır. Liseye ve üniversiteye girmek için sınavlara girmek zorundayız. Bu sınavlar bir hayli zor ve birçok öğrenci, sınavlardan yeterli puan alamadığı için istediği liseye veya üniversiteye yerleşemiyor. Öğrencinin dersleri çok iyi olsa dahi, sınavlardan geçemediği için açıkta kalıyor. Bu sınavları geçmek için gecemizi gündüzümüze katarak çalışıyoruz. Burada da yine, ezberci eğitimin yol açtığı bir sorun karşımıza çıkıyor. "Sadece sınavdan geçmek için çalışayım, gerisi önemli değil!" Öğrenciler sınavlardan geçmek için her gün gecesini gündüzüne katarak ders çalışıyor. Ancak, maalesef sınavlar çok zor olduğu için bu durum öğrencilerin psikolojisinin bozulmasına neden oluyor. Çünkü, bu sınavlardan geçmek için gerek öğretmenleri, gerekse aileleri tarafından baskıya mâruz kalıyorlar. Tüm bunların sonucu olarak da, öğrenci, stresle birlikte psikolojik bunalımlara giriyor. Öğrenci de bir insan, bir robot değil! İşte sınavcı eğitimin en büyük sorunlarından birisi, öğrencileri birer robot haline getirmektir. Öğrenciler, kendi gelecekleri için değil, diğerleriyle yarıştırılmaya çalışıyor. Bu da, öğrenci sınavı geçse dahi, gelecekte hiçbir şey öğrenememesine neden oluyor.

Okul sınavları dışındaki tüm sınavlar kaldırılmalı. Öğrenciler, okul puanlarına göre istedikleri okula gidebilmeli. Sınavlar, öğrencilerin neler öğrendiğini ölçme konusunda faydalıdır, ancak sınavlar öğrencilerin hayallerine engel olmamalı. Geleceğimizi ve hayallerimizi kısıtlayan YKS ve LYS gibi sınavlar tamamen kaldırılmalı. 

Bazı Öğretmenlerin İlgisizliği ve Aşırı Tepki Göstermesi

Özellikle devlet okullarındaki en büyük sorunlardan birisidir. Öğretmenler, ders sırasında ya aşırı ilgisizdir ya da aşırı tepki gösterirler. Ben okul hayatımın her döneminde bu sorunu yaşamışımdır. Bir öğretmen, bir öğrenci ödevini yapmadığında onu azarlar, hakaret eder ve hatta şiddet uygular. Tüm bu tutum ve davranışlar öğrencinin onurunu ve özgüvenini kırar. "Özgüven Eksikliği ve Nedenleri" başlıklı makalemizde, bu konudan da bahsetmiştik. Öğretmen öğrenci ödevini yapmadığında ona aşırı tepki göstermek yerine, bu ödevi neden yapması gerektiğini, ödevin öğrenmesinde ne gibi öneme sahip olduğunu sakin bir ses tonuyla anlatmalıdır. Ancak, maalesef çoğu öğretmen sanki ağır bir suç işlemişiz gibi, bize ağır tepkiler gösteriyor. Diğer bir sorun da, bazı öğretmenlerimizin aşırı ilgisiz olmasıdır. Öğretmen ders anlatır ama, öğrencinin anlayıp anlamaması hiç umrunda olmaz. Öğretmen, sadece sınavda çıkacak konuları söyler ancak o konuları hiçbir şekilde öğrencilere öğretmez. Günümüzde öğrencilerin çoğunun matematik dersi zayıftır, çünkü matematik öğretmenleri genelde ilgisizdir. Konuyu o kadar hızlı anlatırlar ki, hiçbir şey anlayamazsınız. 

Değerli öğretmenlerimize bazı tavsiyelerimiz olacak. Eğer aşırı tepki gösteren bir öğretmen iseniz;

1. Öğrencilere her zaman sabır ve empatiyle yaklaşın. O öğrenciniz ödevi yapmamış olabilir. Belki de unutmuş veya hiç yapmak istememiş de olabilir. Belki de, öğrenciniz dersinizi sevmediği için ödevi de yapmamıştır. Eğer siz öğrencinize dersi sevdirseydiniz, belki de o öğrenci tüm ödevlerini severek ve özveriyle yapacaktı. Ancak, aşırı tepki vermeye devam ettikçe, öğrenciniz ödevini yapmamaya ve dersinizden daha da çok nefret etmeye başlayacak. Onun için, daima sabır ve empatiyle yaklaşın. Öğrencinize dersinizi sevdirmeye çalışın. Unutmayın, öğrencinin başarısız olmasında sizin de suçunuz olabilir. Eğer birilerini suçlamak istiyorsanız, buna kendinizden başlayın. 
2. Sizin de zamanınızda bir öğrenci olduğunuzu unutmayın. Siz öğretmen olmak için gökten zembille inmediniz, değil mi? Birçok okul okudunuz, yani siz de bir öğrenciydiniz. Onun için, öğrencilere aşırı tepki göstermeden önce, sizin de zamanınızda bir öğrenci olduğunuzu hatırlayın ve kendinizi öğrencilerinizin yerine koyun. Belki, siz öğrenciyken öğretmenlerinizden hep şiddet görmüş olabilirsiniz, ancak bunu öğrencilerinize yaşatmaya da hakkınız yok. Onun için, her öğrencinize şiddet uygulamak istediğinizde, zamanında sizin de birer öğrenci olduğunuzu hatırlayın.

Eğer ilgisiz bir öğretmen iseniz;

1. Siz bir öğretmensiniz ve öğretmek de sizin işiniz. Sizin işiniz bize bilmediklerimizi öğretmektir. Lütfen bu bilinçle hareket ediniz. 
2. Ezberci eğitim mantığından vazgeçiniz; bu size bir şey kazandırmaz. Sizin göreviniz bize bir şeyler öğretmektir. Öğrenmek sadece sınav için yapılan bir eylem değildir. Belki de sizin öğretecekleriniz, bir ömür boyu karşımıza çıkacak. 
3. Herkesin anlama kapasitesinin farklı olduğunu anlayın; siz belki dersi çok hızlı anlatıyorsunuz. Ancak, herkesin farklı bir öğrenme kapasitesi var. Kimi öğrenci 1 dakikada, kimi öğrenci de 1 saatte anlayabilir. Siz bir öğretmen olarak, sınıftaki herkese bir şeyler öğretmek zorundasınız. Eğer öğrettiklerinizin herkes tarafından öğrenilmesini istiyorsanız, hızlı öğretme yönteminden vazgeçiniz. Bu sayede, öğrettiklerinizi herkes anlayacak ve bu nedenle sınavlarda da daha başarılı olacaklardır.

Sakın beni yanlış anlamayın, ben bütün öğretmenlere çok saygı duyuyorum ve onları çok seviyorum. Eğitim, hayatımızdaki en önemli şeydir. Onun için, bu konuda çok hassas davranmalıyız. Eğitimli bir toplum her zaman güçlü ve ileri bir toplum olur ve siz de bu toplumun temellerini atan insanlarsınız. Lütfen, bu yazdıklarımı bir eleştiri/hakaret olarak değil, yol gösterici olarak anlayınız. Bu yazdıklarımda hiçbir öğretmenimize karşı saygısızlık yer almamaktadır. 

Sonuç olarak 

Eğitim bir insan ve toplum için çok önemlidir. Eğitimli bir toplum, güçlü ve ileri bir toplum demektir. Onun için, eğitim sistemimizde yer alan bu sorunları en kısa sürede çözmemiz ve standart bir eğitim sistemine kavuşmamız gerekiyor. Onun için, eğer bu yazımı okuyan devlet büyüklerimiz varsa, bu sorunların çözülmesi için derhal harekete geçmeliler. Çünkü, eğitim bu hayattaki en önemli şeylerden biridir. Eğitim olmazsa, hayat olmaz. 

Bu yazıyı beğendiyseniz, Kişisel Yazılarım blogumu takip ederek, yeni gönderilerden anında haberdar olabilirsiniz. Ayrıca Kişisel Yazılarım'daki gönderileri sosyal ağlarınızda paylaşarak, daha fazla insanın okumasına yardımcı olabilirsiniz. Kişisel Yazılarım bloguma gösterdiğiniz ilgiden dolayı teşekkür eder, Kişisel Yazılarım blogumda keyifli vakit geçirmenizi dilerim.